Ustawa o samorządzie gminnym w art. 5c ust. 3 stanowi, że „Gminna rada seniorów ma charakter konsultacyjny, doradczy i inicjatywny.” W praktyce oznacza to, że to jak działa określona rada seniorów, czym się zajmuje i jakie są tego efekty, jest wypadkową postawy władz i administracji samorządowej; wiedzy, doświadczenia i zaangażowania samych członków rady oraz otoczenia, w którym ona funkcjonuje.
Zrozumiałe jest więc, że zróżnicowanie pomiędzy poszczególnymi radami seniorów jest bardzo duże. W niektórych samorządach wypracowały one sobie silną pozycję i udaje im krok po kroku realizować cele, które przed sobą postawiły. W innych członkowie rady czują się często sfrustrowani, nikomu niepotrzebni i nie za bardzo mają pojęcie, jaka właściwie jest ich rola i w jaki sposób mają działać, żeby mieć jakikolwiek wpływ na otaczającą ich rzeczywistość. Większość działających w Polsce rad znajduje się gdzieś pomiędzy tymi dwoma skrajnościami. Udaje im się co prawda osiągać mniejsze lub większe sukcesy, ale ich członkowie czują, że to dalej nie jest to, co by chcieli, że ich potencjał nie jest w pełni wykorzystywany.
Celem niniejszej publikacji jest wsparcie funkcjonujących rad seniorów, zarówno tych, które dopiero stawiają pierwsze kroki, jak i tych, które mają już za sobą kilkuletnie doświadczenia. Jej adresatem nie są jednak jedynie członkowie rad, ale także przedstawiciele władz samorządowych oraz urzędnicy, gdyż bez ich zaangażowania i chęci współpracy większość z proponowanych standardów nigdy nie będzie mogła zostać wprowadzona w życie.
W pracę nad „Standardami…” zaangażowanych było 23 przedstawicieli 13 rad seniorów działających na terenie woj. śląskiego, a także urzędniczka odpowiadająca za wsparcie rady seniorów w Urzędzie Miejskim w Dąbrowie Górniczej. Największą grupę stanowili członkowie rad z dużych miast na prawach powiatu (Bytom, Chorzów, Dąbrowa Górnicza, Gliwice, Katowice, Mysłowice, Ruda Śląska, Sosnowiec, Tychy), co wynika ze specyfiki województwa. W pracę nad dokumentem zaangażowani byli jednak także seniorzy z gmin miejskich (Cieszyn, Czeladź) i miejsko – wiejskich (Czechowice-Dziedzice, Koniecpol).
Osoby pracujące nad stworzeniem standardów podzielone zostały na trzy grupy. Pierwsza zajmowała się opracowaniem standardów dotyczących zasad funkcjonowania rady seniorów oraz komunikacji wewnętrznej. Druga pracowała nad standardami odnoszącymi się do komunikacji z podmiotami zewnętrznymi oraz promocji, a trzecia – współpracy z władzą wykonawczą i uchwałodawczą. W każdej z grup odbyły się po cztery spotkania w okresie od końca września do połowy listopada 2017 r. Następnie projekt standardów skonsultowany został z przedstawicielami ponad 20 rad seniorów z terenu woj. śląskiego podczas sześciu warsztatów przeprowadzonych w ramach Forum Rad Seniorów Województwa Śląskiego, które odbyło się 22 listopada w Chorzowie.
Prace nad publikacją oraz wspomniane wcześniej konsultacje prowadzone były w ramach projektu „Modelowe rady seniorów w woj. śląskim”, realizowanego przez Stowarzyszenie Aktywności Obywatelskiej Bona Fides z Katowic ze środków Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w ramach Programu Rządowego na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014-2020.